De decembermaand is het deel van het jaar dat mensen associëren met koud en donker, waarbij gezelligheid, lichtjes en warmte een belangrijk onderdeel van het moment vormen. En daarbinnen zijn de feestdagen de momenten veel mensen samenkomen met naasten. We wilden weten welke rol eten speelt en waar men op let bij de keuze van de maaltijden. Dus vroegen we het onze Food Forum community. In totaal 49 deelnemers gaven ons een inkijkje in hoe voor hen de feestdagen er uit zien.
Iedereen heeft een andere manier van de dagen samen doorbrengen. De ene deelnemer benoemt de aankleding van het huis, volledig in de feeststemming en het samenzijn rond de kerstboom. Sommige deelnemers benoemen het geven van cadeaus, het maken van een uitgebreide maaltijd, of gewoon op de bank met een kerstfilm.
“Ik vier het met vrienden en familie. Gezellig rond de kerstboom en het haardvuur elkaar cadeaus geven, om vervolgens lekker met elkaar te tafelen.” Eva
Gezelschap en maaltijden delen
Voor veel deelnemers is het gezamenlijk eten van een maaltijd een belangrijk moment en iets wat er ieder jaar weer bij hoort. Waar de een kiest voor een uitgebreid feest met de hele familie, kiest de ander eerder voor een kleiner gezelschap, zolang het maar is met de mensen om wie ze geven.
“De december feestdagen vier ik vaak met familie. Niet te groot, maar gewoon klein en gezellig. Wij zijn wel van de tradities, dus vinden iets als een buffet of gourmetten wel echt bij kerst horen.” Bob
Niet iedereen wil even veel tijd en moeite besteden aan de maaltijd,. Daarom wordt er dan gekozen om deze last te delen met het hele gezelschap, om zo alsnog een vol gedekte tafel te hebben.
“Meestal doen we een diner “American style”, zodat iedereen een bijdrage maakt en dat scheelt een hele hoop werk en eten we wel samen gezellig wat iedereen graag lust.” Tiny
Buiten de deur eten is voor velen ook een optie, vooral op tweede kerstdag. Dit betekent dat men geen menu hoeft te bedenken, geen tijd in de keuken hoeftn door te brengen en niet na de maaltijd nog moeten opruimen.
Zelfs als er eigenlijk geen tijd voor is, kiezen de deelnemers er toch voor om er het beste van te maken, met de kerst gedachte in hun hoofd.
“Ik moet bijna altijd werken (werk in een hotel) en mijn huisgenoot (lees: mijn zus) ook. We proberen de eventuele paar vrije uurtjes die we hebben gewoon met elkaar te genieten: leuk spel doen, wat lekkers smikkelen.” Bianca
Supermarkten zijn een belangrijke bron van inspiratie voor de feestdagen
De meeste deelnemers zoeken actief naar maaltijd ideeën rond en tijdens de feestdagen, en de supermarkten zijn voor veel van hen een bron van inspiratie voor het vinden van feestelijke recepten.
“Ik heb al een idee over het volledige menu en heb de menu samengesteld op basis van super smakelijke producten en info die ik in reclame van supermarkten heb ontdekt.” Sandy
Alle grote supermarkten besteden met kerst aandacht aan plantaardige gerechten. Zo heeft Albert Heijn een volledig veganistisch tijdschrift met recepten op de website staan en hebben supermarkten als Jumbo, Lidl en Aldi ook een vegetarische categorie met recepten. Echter, recepten waarin vis of vlees centraal staat, worden nog steeds het meeste gepromoot, op zowel de website als in de tijdschriften. En dit wordt weerspiegeld in de keuzes die de deelnemers maken voor hun feestmaaltijden.
Wat mag er met kerst niet ontbreken?
Voor de meesten is het hoofdgerecht vlees. Een van de veelgenoemde ‘must-haves’ is gourmetten, waar je met iedereen tegelijkertijd je eten bereidt en kiest wat je lekker vindt.
“Ik vind gourmetten echt iets wat past bij de kerst en dan afsluiten met een lekker bakje ijs. Niet moeilijk, wel gezellig.” Nicolette
Er zijn maar een paar deelnemers die bewust geen vlees gaan eten deze feestdagen.
“Nieuwe gerechten uitproberen, bij voorkeur met verschillende groenten en zonder vlees.” Mark
Andere must-have’s die niet mogen ontbreken volgens de deelnemers zijn voornamelijk zoete gerechten, zoals toetjes. Voorbeelden die worden genoemd zijn: koekjes, chocolade tiramisu, stoofperen, ijstaart en plumpudding.
De meeste deelnemers kiezen om hun bekende, traditionele gerechten te koken en eten tijdens de feestdagen, of een combinatie van traditioneel en nieuw.
Een kans voor de koks om hun vaardigheden te tonen
Voor een kleinere groep mensen is de kerstvakantie de tijd van het jaar om helemaal los te gaan. Onder de koks zijn er deelnemers die graag vasthouden aan hun tradities, maar ook zij die graag experimenteren.
“Het lijkt ons leuk om voor ons samen een drie gangen diner te koken. We houden ervan om nieuwe dingen te proberen en van uitgebreid koken.” Romy
Waarop letten zij bij het plannen van een maaltijd?
Ook al hebben de community leden eerder verteld dat zij hun wekelijkse boodschappen hebben aangepast aan de prijsstijging, als het gaat om de maaltijden tijdens de feestdagen, werd de prijs niet één keer genoemd. Blijkbaar mag gezelligheid wat kosten.
De deelnemers zeiden wel rekening te houden met wat hun gasten lusten en kunnen eten. In de loop der jaren is het aantal vegetariërs en veganisten toegenomen, evenals het aantal mensen dat gluten of lactose vermijdt, wat het koken iets uitdagender maakt.
“Dit jaar een extra uitdaging, want naast vegetariërs hebben we nu ook een glutenvrij en lactosevrij familielid erbij.” Ellen
Duurzaamheid eventjes minder belangrijk
De deelnemers hielden, afgaande op hun beschrijving van de feestmaaltijd, niet expliciet rekening met duurzaamheid. Er wordt niet nadrukkelijk gesproken over het minderen of vermijden van het eten van vlees tijdens de feestdagen. Een enkele deelnemer zei niet te veel eten te bereiden om niet weg te hoeven gooien (of 3 dagen lang hetzelfde te eten). De klimaatimpact van de feestmaaltijd lijkt voor de deelnemers dus geen aandachtspunt te zijn tijdens deze specifieke dagen.
Voor de meeste deelnemers zijn de feestdagen een tijd om samen te komen met familie en vrienden, samen te eten en vooral niet te stressen over duurzaamheid, financiën, of het verknoeien van een heel ingewikkeld of nieuw gerecht.
